 |
| Τάσος Λειβαδίτης |
Τάσος Λειβαδίτης * "Αυτό Το Αστέρι Είναι Για Όλους Μας"
V
Θά ῾θελᾳ νὰ φωνάξω τ᾿ ὄνομά σου, ἀγάπη, μ᾿ ὅλη μου τὴν δύναμη.
Νὰ τ᾿ ἀκούσουν οἱ χτίστες ἀπ᾿ τὶς σκαλωσιὲς καὶ νὰ φιλιοῦνται μὲ τὸν ἥλιο
νὰ τὸ μάθουν στὰ καράβια οἱ θερμαστὲς καὶ ν᾿ ἀνασάνουν ὅλα τὰ τριαντάφυλλα
νὰ τ᾿ ἀκούσει ἡ ἄνοιξη καὶ νά ῾ρχεται πιὸ γρήγορα
νὰ τὸ μάθουν τὰ παιδιὰ γιὰ νὰ μὴν φοβοῦνται τὸ σκοτάδι,
νὰ τὸ λένε τὰ καλάμια στὶς ἀκροποταμιές, τὰ τρυγόνια πάνω στοὺς φράχτες
νὰ τ᾿ ἀκούσουν οἱ πρωτεύουσες τοῦ κόσμου καὶ νὰ τὸ ξαναποῦνε μ ὅλες τὶς καμπάνες τους
νὰ τὸ κουβεντιάζουνε τὰ βράδια οἱ πλύστρες χαϊδεύοντας τὰ πρησμένα χέρια τους.
Νὰ τὸ φωνάξω τόσο δυνατὰ
ποὺ νὰ μὴν ξανακοιμηθεῖ κανένα ὄνειρο στὸν κόσμο
καμιὰ ἐλπίδα πιὰ νὰ μὴν πεθάνει.
Νὰ τ᾿ ἀκούσει ὁ χρόνος καὶ νὰ μὴν σ᾿ ἀγγίξει, ἀγάπη μου, ποτέ.
IV
Ναὶ ἀγαπημένη μου,
ἐμεῖς γι᾿ αὐτὰ τὰ λίγα κι ἁπλὰ πράγματα πολεμᾶμε
γιὰ νὰ μποροῦμε νά ῾χουμε μία πόρτα, ἕν᾿ ἄστρο, ἕνα σκαμνὶ
ἕνα χαρούμενο δρόμο τὸ πρωὶ
ἕνα ἤρεμο ὄνειρο τὸ βράδι.
Γιὰ νά ῾χουμε ἕναν ἔρωτα ποὺ νὰ μὴ μᾶς τὸν λερώνουν
ἕνα τραγούδι ποὺ νὰ μποροῦμε νὰ τραγουδᾶμε
Ὅμως αὐτοὶ σπᾶνε τὶς πόρτες μας
πατᾶνε πάνω στὸν ἔρωτά μας.
Πρὶν ποῦμε τὸ τραγούδι μας
μᾶς σκοτώνουν.
Μᾶς φοβοῦνται καὶ μᾶς σκοτώνουν.
Φοβοῦνται τὸν οὐρανὸ ποὺ κοιτάζουμε
φοβοῦνται τὸ πεζούλι ποὺ ἀκουμπᾶμε
φοβοῦνται τὸ ἀδράχτι τῆς μητέρας μας καὶ τὸ ἀλφαβητάρι τοῦ παιδιοῦ μας
φοβοῦνται τὰ χέρια σου ποὺ ξέρουν νὰ ἀγγαλιάζουν τόσο τρυφερὰ
καὶ νὰ μοχτοῦν τόσο ἀντρίκια
φοβοῦνται τὰ λόγια ποὺ λέμε οἱ δυό μας μὲ φωνὴ χαμηλωμένη
φοβοῦνται τὰ λόγια ποὺ θὰ λέμε αὔριο ὅλοι μαζὶ
μᾶς φοβοῦνται, ἀγάπη μου, καὶ ὅταν μᾶς σκοτώνουν
νεκροὺς μᾶς φοβοῦνται πιὸ πολύ.
* Γεννημένος στην Αθήνα, το βράδυ της Αναστάσεως του 1922, ο Τάσος Λειβαδίτης σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όμως τον κέρδισε η ποίηση. Ανέπτυξε έντονη πολιτική δραστηριότητα στον χώρο της αριστεράς, με συνέπεια να εξοριστεί από το 1947 έως το 1951, στο Μούδρο, στη Μακρόνησο, στον Αϊ Στράτη και στις φυλακές Χατζηκώστα στην Αθήνα, από όπου αφέθηκε ελεύθερος το 1951. Το «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου» θεωρήθηκε «κήρυγμα ανατρεπτικό» και κατασχέθηκε. Τελικά, το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών τον απάλλαξε λόγω αμφιβολιών, στις 10 Φεβρουαρίου 1955.
Στο ελληνικό κοινό, εμφανίστηκε το 1946, μέσα από τις στήλες του περιοδικού «Ελεύθερα Γράμματα», με το ποίημα «Το τραγούδι του Χατζηδημήτρη». Το 1947, συνεργάστηκε στην έκδοση του περιοδικού «Θεμέλιο». Το 1952, εξέδωσε την πρώτη του ποιητική σύνθεση, με τίτλο «Μάχη στην άκρη της νύχτας», και εργάστηκε, επίσης, σαν κριτικός ποίησης στην εφημερίδα «Αυγή», από το 1954 – 1980, με εξαίρεση το διάστημα 1967 – 74, που η εφημερίδα είχε κλείσει λόγω δικτατορίας, και στο περιοδικό «Επιθεώρηση Τέχνης» (1962 – 1966), όπου δημοσίευσε πολιτικά και κριτικά δοκίμια. Στο διάστημα της Χούντας των Συνταγματαρχών, για βιοποριστικούς λόγους, μετέφραζε ή διασκεύαζε λογοτεχνικά έργα για λαϊκά περιοδικά ποικίλης ύλης, με το ψευδώνυμο Pόκκος. Ακόμη, συνυπέγραψε, με τον Κώστα Κοτζιά, τα σενάρια των ελληνικών ταινιών «Ο θρίαμβος» και «Συνοικία το όνειρο», σε σκηνοθεσία του Αλέκου Αλεξανδράκη. Έγραψε, επίσης, κι έναν μικρό τόμο, με τίτλο: «Έλληνες ποιητές», ο οποίος αναφέρεται στις συλλογές που εκδόθηκαν την περίοδο 1978 – 1981 και αποτελεί μια απογραφή 74 ποιητικών συλλογών.
Τα ποιήματά του μεταφράστηκαν στα ρωσικά, σερβικά, ουγγρικά, σουηδικά, ιταλικά, γαλλικά, αλβανικά, βουλγαρικά, κινεζικά και αγγλικά. Στίχοι του μελοποιήθηκαν από τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Μάνο Λοΐζο, τον Γιώργο Τσαγκάρη, τον Μιχάλη Γρηγορίου και το συγκρότημα Όναρ.
Τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο ποίησης στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας στη Βαρσοβία (1953, για τη συλλογή του «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου»), το πρώτο βραβείο ποίησης του Δήμου Αθηναίων (1957, για τη συλλογή του «Συμφωνία αρ.Ι»), το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1976, για τη συλλογή «Βιολί για μονόχειρα») και το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1979, για το «Εγχειρίδιο ευθανασίας»).
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της «Εταιρείας Συγγραφέων».
Πέθανε στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Αθηνών, από ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, στις 30 Οκτωβρίου 1988. Μετά τον θάνατό του, εκδόθηκαν χειρόγραφα ανέκδοτα ποιήματά του, με τον τίτλο «Χειρόγραφα του Φθινοπώρου».
Στο ελληνικό κοινό, εμφανίστηκε το 1946, μέσα από τις στήλες του περιοδικού «Ελεύθερα Γράμματα», με το ποίημα «Το τραγούδι του Χατζηδημήτρη». Το 1947, συνεργάστηκε στην έκδοση του περιοδικού «Θεμέλιο». Το 1952, εξέδωσε την πρώτη του ποιητική σύνθεση, με τίτλο «Μάχη στην άκρη της νύχτας», και εργάστηκε, επίσης, σαν κριτικός ποίησης στην εφημερίδα «Αυγή», από το 1954 – 1980, με εξαίρεση το διάστημα 1967 – 74, που η εφημερίδα είχε κλείσει λόγω δικτατορίας, και στο περιοδικό «Επιθεώρηση Τέχνης» (1962 – 1966), όπου δημοσίευσε πολιτικά και κριτικά δοκίμια. Στο διάστημα της Χούντας των Συνταγματαρχών, για βιοποριστικούς λόγους, μετέφραζε ή διασκεύαζε λογοτεχνικά έργα για λαϊκά περιοδικά ποικίλης ύλης, με το ψευδώνυμο Pόκκος. Ακόμη, συνυπέγραψε, με τον Κώστα Κοτζιά, τα σενάρια των ελληνικών ταινιών «Ο θρίαμβος» και «Συνοικία το όνειρο», σε σκηνοθεσία του Αλέκου Αλεξανδράκη. Έγραψε, επίσης, κι έναν μικρό τόμο, με τίτλο: «Έλληνες ποιητές», ο οποίος αναφέρεται στις συλλογές που εκδόθηκαν την περίοδο 1978 – 1981 και αποτελεί μια απογραφή 74 ποιητικών συλλογών.
Τα ποιήματά του μεταφράστηκαν στα ρωσικά, σερβικά, ουγγρικά, σουηδικά, ιταλικά, γαλλικά, αλβανικά, βουλγαρικά, κινεζικά και αγγλικά. Στίχοι του μελοποιήθηκαν από τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Μάνο Λοΐζο, τον Γιώργο Τσαγκάρη, τον Μιχάλη Γρηγορίου και το συγκρότημα Όναρ.
Τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο ποίησης στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας στη Βαρσοβία (1953, για τη συλλογή του «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου»), το πρώτο βραβείο ποίησης του Δήμου Αθηναίων (1957, για τη συλλογή του «Συμφωνία αρ.Ι»), το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1976, για τη συλλογή «Βιολί για μονόχειρα») και το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1979, για το «Εγχειρίδιο ευθανασίας»).
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της «Εταιρείας Συγγραφέων».
Πέθανε στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Αθηνών, από ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, στις 30 Οκτωβρίου 1988. Μετά τον θάνατό του, εκδόθηκαν χειρόγραφα ανέκδοτα ποιήματά του, με τον τίτλο «Χειρόγραφα του Φθινοπώρου».
Επιμέλεια : Μπάμπης Μπ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου