Ανδρέας Κάλβος "Ωδή Έκτη.αι Ευχαί"

 Ανδρέας Κάλβος

Ανδρέας Κάλβος * "Ωδή Έκτη.αι Ευχαί"

στροφή πρώτη.

Tης θαλάσσης καλήτερα 

φουσκωμένα τα κύματα

'να πνίξουν την πατρίδα μου

ωσάν απελπισμένην,

έρημον βάρκαν. 5

β΄.

'Σ την στεριάν, 'σ τα νησία

καλήτερα μίαν φλόγα

'να ιδώ παντού χυμένην,

τρώγουσαν πόλεις, δάση,

λαούς και ελπίδας. 10

γ΄.

Kαλήτερα, καλήτερα

διασκορπισμένοι οι Έλληνες

'να τρέχωσι τον κόσμον,

με εξαπλωμένην χείρα

ψωμοζητούντες· 15

δ΄.

Παρά προστάτας 'νάχωμεν.

Mε ποτέ δεν εθάμβωσαν

πλούτη ή μεγάλα ονόματα,

με ποτέ δεν εθάμβωσαν

σκήπτρων ακτίνες. 20

ε΄.

Αν οπόταν πεθαίνη

πονηρός βασιλεύς

έσβυν' η νύκτα έν' άστρον,

ήθελον μείνει ολίγα

ουράνια φώτα. 25

ς΄.

Tο χέρι οπού προσφέρετε

ως προστασίας σημείον

εις ξένον έθνος, έπνιξε

και πνίγει τους λαούς σας,

πάλαι, και ακόμα. 30

ζ΄.

Πόσοι πατέρες δίδουσιν,

όχι ψωμί, φιλήματα

'ς τα πεινασμένα τέκνα τους,

εν ω λάμπουν 'ς τα χείλη σας

χρυσά ποτήρια! 35

η΄.

Όταν υπό τα σκήπτρά σας

νέους λαούς καλείτε,

νέους ιδρώτας θέλετε

εσείς δια 'να πληρώσητε

πλουσιοπαρόχως, 40

θ΄.

Tα ξίφη οπού φυλάγουσι

τα τρέμοντα βασίλεια σας,

τα ξίφη οπού τρομάζουσι

την αρετήν, και σφάζουσι

τους λειτουργούς της. 45

ι΄.

Θέλετε θησαυρούς

πολλούς δια 'ναγοράσητε

κρότους χειρών και επαίνους,

και τ' άπιστον θυμίαμα

της κολακείας. 50

ια΄.

Hμείς δια τον σταυρόν

ανδρείως υπερμαχόμεθα

και σεις εβοηθήσατε

κρυφά τους πολεμούντας

σταυρόν και αλήθειαν. 55

ιβ΄.

Δια 'να θεμελιώσητε

την τυραννίαν τιμάτε

τον σταυρόν εις τας πόλεις σας,

και αυτόν επολεμήσατε

εις την Eλλάδα. 60

ιγ΄.

Kαι τώρα εις προστασίαν μας

τα χέρια σας απλόνετε!

τραβήξετέ τα οπίσω·

βλέπει ο θεός και αστράπτει

δια τους πανούργους. 65

ιδ΄.

Όταν το δένδρον νέον

εβασάνιζον οι άνεμοι,

τότε βοήθειαν ήθελεν,

ενδυναμώθη τώρα

φθάνει η ισχύς του. 70

ιε΄.

Tο ξίφος σφίγξατ' Έλληνες ―

τα ομμάτια σας σηκώσατε ―

ιδού ― εις τους ουρανούς

προστάτης ο θεός

μόνος σάς είναι. 75

ις΄.

Kαι αν ο θεός και τ' άρματα

μας λείψωσι, καλήτερα

πάλιν 'να χρεμετήσωσι

'ς τον Kυθερώνα Tούρκων

άγριαι φοράδες. 80

ιζ΄.

Παρά.... Αι, όσον είναι

τυφλή και σκληροτέρα

η τυραννίς, τοσούτον

ταχυτέρως ανοίγονται

σωτήριοι θύραι. 85

ιη΄.

Δεν με θαμβόνει πάθος

κανένα· εγώ την λύραν

κτυπάω, και ολόρθος στέκομαι

σιμά εις του μνήματός μου

τ' ανοικτόν στόμα. 90

* Γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1792. Η μητέρα του ονομάζονταν Αδριανή. Ο πατέρας του, ο Ιωάννης Κάλβος, ήταν εθελοντής και αξιωματικός στο βενετικό μισθοφορικό στρατό. Ο Ιωάννης είχε παντρευτεί δύο φορές και αυτό επηρέασε αρνητικά τον Ανδρέα με συνέπεια τα δραματικά του ποιήματα. Από το φθινόπωρο του 1813 στην Ιταλία γνώρισε τον Ούγο Φωσκόλο και αργότερα ετέθη στην υπηρεσία του ως γραμματικός και αντιγραφέας. Παράλληλα μελέταγε αρχαία κείμενα και ιδιαίτερα νεοκλασική ιταλική λογοτεχνία. Ο Κάλβος είχε έντονη και άστατη ερωτική ζωή. Τέλος το 1819 παντρεύτηκε την Αγγλίδα Μαρία Τερέζα Τόμας και απέκτησε μια κόρη. Όμως γρήγορα πέθαναν και οι δύο, μήτερα και κόρη, και έτσι ο Ανδρέας Κάλβος φεύγοντας από την Αγγλία το 1820 κινήθηκε μεταξύ Φλωρεντίας, Ελβετίας και Γαλλίας. 'Ετσι το 1826 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και γνώρισε πολλούς φιλέλληνες και ανατολίτες. Μετά από πολλά ταξίδια εφυγε από το Ναύπλιο και πήγε στην Κέρκυρα τον Αύγουστο του 1826. Εκεί έγινε διδάκτορας της φιλοσοφίας και δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία ως το 1828 ως μή μόνιμος καθηγητής. Στα τέλη του 1852 έφυγε για το Λονδίνο όπου στις αρχές του 1853 παντρεύτηκε τη δασκάλα Καρλότα Αυγούστα Ουάνταμς. Εγκαταστάθηκαν στο Λάουθ του Λινκονσάιρ. Η γυναίκα του ίδρυσε εκεί ανώτερο παρθεναγωγείο και εκεί ο Ανδρέας Κάλβος δίδαξε μαθηματικά και ξένες γλώσσες. Πέθανε το 1867 και τάφηκε στο Κέντιγκτον. Τα οστά του Κάλβου και της γυναίκας του μεταφέρθηκαν το 1960 στη Ζάκυνθο.

Επιμέλεια : Μπάμπης Μπ.